Kształtowanie się pokrywy śnieżnej w sąsiedztwie zadrzewień śródpolnych

Abstrakt

Rola zadrzewień środpolnych w kształtowaniu bilan- su wodnego jest niejednoznaczna, gdyż wykorzystują one wodę w procesie transpiracji, ale jednocześnie zatrzymują śnieg i ogra- niczają parowanie z gleby. Celem pracy było określenie rozkładu pokrywy śnieżnej w sąsiedztwie zadrzewień oraz ocena ilości wody zgromadzonej w zatrzymanym przez zadrzewienia śniegu. Badania prowadzono w Parku Krajobrazowym im. gen. Dezy- derego Chłapowskiego. Objęto nimi 5 zadrzewień zróżnicowa- nych co do: szerokości, zwarcia, składu gatunkowego, wieku, wysokości i struktury. Akumulacja śniegu przez zadrzewienie była uzależniona od jego: wieku, wysokości, zwarcia i obecności podszytu. W przypadku zwartych zadrzewień śnieg gromadzo- ny był na stronie dowietrznej, w przypadku zadrzewień luźnych po stronie zawietrznej lub we wnętrzu zadrzewienia. Najwięcej śniegu w strefie oddziaływania zakumulowało 16-letnie mieszane zadrzewienie Wyskoć. Retencję wody na odcinku 100 m tego za- drzewienia oszacowano na 498 m3 (23 dm3 m-2), a w pozostałych zadrzewieniach na 119–162 m3. Wodochronne znaczenie zadrze- wień zostało potwierdzone poprzez badania wilgotności gleby po śnieżnej zimie. W powierzchniowej warstwie gleby (do 5 cm) wilgotność była najwyższa przy zadrzewieniu i zmniejszała się liniowo do 80 m od niego.